Finlandia / Helsinki
Helsinki, miasto kamienia i poezji
Łuki, majestatyczne dekoracje, posągi mitologicznych stworzeń - magiczne dziedzictwo jest w zasięgu ręki osób, które odwiedzą Helsinki!
Kultura
Helsinki, miasto kamienia i poezji
Po opuszczeniu Królestwa Szwecji Finlandia na początku XIX wieku znalazła się pod panowaniem rosyjskim. W tym okresie Helsinki zostały przekształcone w nowoczesną neoklasyczną stolicę Europy, podobnie jak Sankt Petersburg. Jednak na przełomie XIX i XX wieku istniała wyraźna potrzeba ustanowienia właściwej fińskiej tożsamości kulturowej - Jugendstil było przejawem tego ruchu.
Około roku 1900 fiński romantyczny nacjonalizm był w pełnym rozkwicie i szukał sposobów na potwierdzenie tożsamości narodowej. Działalność tego ruchu kulturowego znalazła odzwierciedlenie w krajobrazach miejskich poprzez konstrukcję wielu budynków inspirowanych stylem znanym we Francji jako art nouveau, a w Niemczech jako Jugendstil (tę nazwę przyjęli również Finowie). Było to nowe podejście do sztuk wizualnych, projektowania i architektury, kładące nacisk na płynne linie, sztukę dekoracyjną i kreatywne wykorzystanie oświetlenia miejskiego.
Oprócz innych nowoczesnych stylów, Helsinki są prawdziwym skansenem Jugendstil, z wieloma budynkami pochodzącymi z końca XIX i początku XX wieku. Dzieła te łączą wspólne cechy: duża skala budynków i dekoracji, użycie kamieni granitowych i materiałów pokrewnych oraz zawłaszczenie fińskiego folkloru dla ówczesnej „nowej architektury”. W wielu z tych budynków istnieją wyraźne odniesienia do Kalevali, starego eposu, który jest podstawą fińskiej literatury i folkloru.
Gargulce, niedźwiedzie i gnomy
Miłośnicy architektury będą musieli rozpocząć swoją podróż — najlepiej pieszo — na północy miasta, gdzie znajduje się kościół Kallio. To imponujące dzieło zostało zbudowane w 1912 r. i zaprojektowane przez architekta Larsa Soncka. Obejmuje ogromną wieżę, bogato zdobione wnętrza i swoistą estetykę granitu. Kościół szczyci się również bardzo dobrą akustyką i regularnie organizuje recitale muzyki organowej i religijnej.
Również na północ od centrum miasta znajduje się budynek Pohjola, należący do starej miejscowej firmy ubezpieczeniowej. Zbudowana w 1901 r. i zaprojektowana przez Eliela Saarinena, ta rustykalna budowla jest w pełni zgodna z głównymi zasadami Jugendstil: jej fasady pokryte są gargulcami, groteskowymi postaciami i płaskorzeźbami przedstawiającymi zwierzęta i lasy, a wewnętrzne schody, szklane okna i zdobione pokoje przywołują fińskie tradycje ludowe.
„Nowa sztuka” w sercu Helsinek
Oprócz innych nowoczesnych stylów, Helsinki są prawdziwym skansenem Jugendstil, z wieloma budynkami pochodzącymi z końca XIX i początku XX wieku. Dzieła te łączą wspólne cechy: duża skala budynków i dekoracji, użycie kamieni granitowych i materiałów pokrewnych oraz zawłaszczenie fińskiego folkloru dla ówczesnej „nowej architektury”. W wielu z tych budynków istnieją wyraźne odniesienia do Kalevali, starego eposu, który jest podstawą fińskiej literatury i folkloru.
Gargulce, niedźwiedzie i gnomy
Miłośnicy architektury będą musieli rozpocząć swoją podróż — najlepiej pieszo — na północy miasta, gdzie znajduje się kościół Kallio. To imponujące dzieło zostało zbudowane w 1912 r. i zaprojektowane przez architekta Larsa Soncka. Obejmuje ogromną wieżę, bogato zdobione wnętrza i swoistą estetykę granitu. Kościół szczyci się również bardzo dobrą akustyką i regularnie organizuje recitale muzyki organowej i religijnej.
Również na północ od centrum miasta znajduje się budynek Pohjola, należący do starej miejscowej firmy ubezpieczeniowej. Zbudowana w 1901 r. i zaprojektowana przez Eliela Saarinena, ta rustykalna budowla jest w pełni zgodna z głównymi zasadami Jugendstil: jej fasady pokryte są gargulcami, groteskowymi postaciami i płaskorzeźbami przedstawiającymi zwierzęta i lasy, a wewnętrzne schody, szklane okna i zdobione pokoje przywołują fińskie tradycje ludowe.
„Nowa sztuka” w sercu Helsinek
Niedaleko centrum znajduje się dzielnica Kruununhaka, której ulice pełne są mniej lub bardziej dyskretnych budynków z historycznej epoki secesji. Spacer tą dzielnicą może nas również zaprowadzić do sąsiedniego Kaisaniemen, gdzie znajdziemy Hotel Seurahuone projektu Armasa Lindgrena oraz Fiński Teatr Narodowy — zbudowany w 1902 r., łączy w sobie neogotyckie stylizacje z typowymi elementami dekoracyjnymi z początku XX wieku. Jego głównym architektem był Onni Tarjanne.
Nie można również przegapić Rautatieasema (głównego dworca kolejowego w Helsinkach).
Nie można również przegapić Rautatieasema (głównego dworca kolejowego w Helsinkach).
Zaprojektował go również Eliel Saarinen, a budowa została ukończona w 1919. To przedsięwzięcie na dużą skalę obejmuje ogromną wieżę zegarową i dwie pary posągów przy wejściu, przedstawiających gigantyczne postacie ludzkie trzymające w rękach kuliste lampy. Projekt wyraźnie wskazuje na styl Art Deco, który będzie dominował w kolejnych dziesięcioleciach. Choć uważana jest za symbol fińskiego narodowego romantyzmu, Rautatieasema reprezentuje również ostatnie dni tamtej epoki, łącząc luksusowe wnętrza z racjonalistyczną i nowoczesną fasadą.
To typowe podejście dla późniejszego Jugendstilu, którego przykład można znaleźć również w budynku giełdy w Helsinkach - zbudowany niemal w tym samym czasie, wpisuje się w ten ruch estetyczny, ale też prezentuje bardziej uproszczony i praktyczny projekt.
Kanał oddziela centrum miasta od miejscowości Katajanokka, położonej na małej wyspie w pobliżu reszty miasta. To kolejna dobra okazja, by docenić piękno budynków w stylu Jugendstil. Większość stojących tutaj została zbudowana między rokiem 1900 a 1920, a ulica Luotsikatu jest dobrym miejscem na znalezienie tego przykładów. Tu rządzi różnorodność, każda konstrukcja ma swój własny, odrębny projekt i estetykę. Pomimo dominacji stylistyki secesyjnej w Katajanokka znajdziemy również modernizm lat 60-tych XX wieku - przykładem jest budynek Enso-Gutzeit, zaprojektowany przez Alvara Aalto.
Odśwież swój umysł i ciało
W pobliżu dworca kolejowego i Teatru Narodowego możemy poznawać fińską sztukę w Fińskim Muzeum Narodowym i ponownie obserwować wpływ fińskiej tradycji ludowej: posągi zwierząt strzegą wejścia, a centralna sala posiada freski przedstawiające sceny z Kalevali. Malował je Akseli Gallen-Kallela.
Sam budynek został zaprojektowany przez trójkę architektów: Armasa Lindgrena, Hermana Geselliusa i wszechobecnego Eliela Saarinena. Po wizycie tam możesz udać się do Eira, zamożnej południowej dzielnicy, również pełnej domów i budynków w stylu Jugendstil, z których głównym jest szpital Eira, zaprojektowany przez Larsa Soncka.
Odśwież swój umysł i ciało
W pobliżu dworca kolejowego i Teatru Narodowego możemy poznawać fińską sztukę w Fińskim Muzeum Narodowym i ponownie obserwować wpływ fińskiej tradycji ludowej: posągi zwierząt strzegą wejścia, a centralna sala posiada freski przedstawiające sceny z Kalevali. Malował je Akseli Gallen-Kallela.
Sam budynek został zaprojektowany przez trójkę architektów: Armasa Lindgrena, Hermana Geselliusa i wszechobecnego Eliela Saarinena. Po wizycie tam możesz udać się do Eira, zamożnej południowej dzielnicy, również pełnej domów i budynków w stylu Jugendstil, z których głównym jest szpital Eira, zaprojektowany przez Larsa Soncka.
Na koniec możesz zakończyć swoją wycieczkę po architekturze stylową wanną i kąpielą w majestatycznej pływalni Yrjönkatu, zbudowanej w 1920 roku, by zapewnić trochę przyjemności i relaksu mieszkańcom Helsinek - i odwiedzającym.
